W art. 709 (ze znaczkiem 8) jest mowa ogólnie o wadach, bez ich rozróżniania. Oznacza to, że należy brać pod uwagę zarówno wady fizyczne, jak i wady prawne. Lakoniczność wypowiedzi ustawodawcy co do pojęcia wad fizycznych i prawnych uznać trzeba za uzasadnioną, skoro chodzi tu pośrednio o odpowiedzialność z tytułu rękojmi przewidzianą w ramach innych reżimów umownych. Najczęściej odpowiedzialność ta jest związana z umową sprzedaży.

W wyroku z dnia 12 kwietnia 2006 r., III CSK 20/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 27, SN przyjął, że w razie odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą przedmiotu leasingu z powodu wad rzeczy i wygaśnięcia umowy leasingu przysługująca finansującemu wierzytelność o zwrot ceny pomniejsza dług korzystającego z tytułu niezapłaconych rat. Korzystającemu wprawdzie nie przysługuje przeciwko zbywcy uprawnienie do odstąpienia od umowy ze względu na wady rzeczy, może jednak – w myśl art. 709 (ze znaczkiem 8) § 4 – domagać się od finansującego wykorzystania tego uprawnienia w wypadku, gdy wynika ono z przepisów prawa lub umowy ze zbywcą. Bez odpowiedniego żądania korzystającego finansujący nie powinien odstępować od umowy ze zbywcą. Inaczej mówiąc, przesłanką skorzystania przez finansującego z uprawnienia do odstąpienia jest żądanie korzystającego. Jeżeli jednak finansujący to uczyni, jego oświadczenie o odstąpieniu jest wobec zbywcy skuteczne, w relacji bowiem zbywca – finansujący wymagane żądanie korzystającego nie ma znaczenia. Korzystający może powołać się na okoliczność, że finansujący postąpił wbrew jego woli, tylko w ramach stosunku wewnętrznego między nim a finansującym. Za naruszenie dyspozycji ww. § 4 in fine finansujący bierze na siebie odpowiedzialność w stosunku do korzystającego za ewentualną szkodę (art. 471). Nawet w omawianej sytuacji ma zastosowanie § 5 niniejszego artykułu. Umowa leasingu zatem wygasa, a finansujący może domagać się od korzystającego natychmiastowego zapłacenia całej reszty wynagrodzenia, z jednoczesnym jednak odliczeniem stosownych korzyści. Jednym z elementów tych korzyści będzie odzyskana kwota zapłaconej ceny. W Kodeksie cywilnym nie określono wyraźnie skutków prawnych niedostosowania się finansującego do żądania korzystającego odstąpienia od umowy zawartej ze zbywcą, aczkolwiek wydaje się ono wiążące dla finansującego. Ze względów pragmatycznych, chociaż teoretycznie jest to możliwe, trudno przyjmować założenie, że w rozważanej sytuacji należy skorzystać z rozwiązania przewidzianego w art. 64, a zatem uzyskać orzeczenie sądu zastępujące wymagane oświadczenie woli finansującego. Niewątpliwie jednak zaniechanie finansującego pociąga za sobą sankcje cywilnoprawne na ogólnych zasadach, może np. stanowić podstawę roszczenia korzystającego o wyrównanie szkody. Finansujący uniknie odpowiedzialności, jeżeli udowodni, że z obiektywnego punktu widzenia nie powstały okoliczności uzasadniające odstąpienie od umowy ze zbywcą lub że mimo wady nie doszło do szkody korzystającego. W przepisach kodeksu dotyczących leasingu nie wskazano na możliwość dochodzenia od gwaranta świadczeń gwarancyjnych przez korzystającego, trzeba jednak uwzględnić to, że zgodnie z art. 709 ( ze znaczkiem 4)  § 3 finansujący powinien wydać korzystającemu odpis dokumentu gwarancyjnego co do jakości rzeczy, otrzymanego od zbywcy lub producenta. Jeżeli więc dokument ten jest dokumentem na okaziciela, to uprawnienia przysługujące w ramach gwarancji przechodzą na korzystającego wraz z jego wydaniem. W razie gwarancji imiennej do przejścia tych uprawnień niezbędna jest umowa cesji. W odniesieniu do tej umowy zachować należy formę pisemną zwykłą (ad probationem) – art. 511[1].

 

[1]    Wiśniewski, Tadeusz. Art. 709(8). W: Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV. Zobowiązania. Część szczegółowa, wyd. II. Wolters Kluwer Polska, 2017.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.